Tarih: 22 Mart 2021 Pazartesi 11:13

Fosil yakıtların tükenmeye başlamasına karşın enerji ihtiyacının gün geçtikçe artması enerji maliyetlerine de yansıyor. Yılın 300 gününü güneşli geçiren Mersin’de faaliyet gösteren sektör temsilcileri tarıma elverişli olmayan hazine arazilerinin güneş tarlası yatırımına açılması halinde bölgenin enerji ihtiyacının karşılanmasına önemli katkı sunulacağı görüşünde birleşiyor. 

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 37 No’lu Enerji Üretim ve Ticareti Meslek Komitesi Meclis Üyeleri sektörü değerlendirdi. Artan enerji maliyetlerinden yenilenebilir enerji tesisi kurulum ve kullanımının artması için beklenen taleplere kadar birçok konu ele alındı. Alım garantisinin yeniden verilmesi halinde Türkiye’nin yenilenebilir enerjide öne çıkacağını vurgulayan Meclis Üyeleri, alım garantisi yanında kurulum sırasında bürokratik işlemlerin de azaltılmasını bekliyor. 

Budur: “Bölgemiz güneş enerjisi kullanımında atılım yapmalı”
37 No’lu Komiteden Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Egener Enerji Genel Müdürü Fuad Budur, enerjinin son tüketiciye çok yüksek maliyetlerle ulaştığına dikkat çekti. Serbest piyasada enerjinin alınıp satılabildiğini hatırlatan Budur, “Dağıtım özelleşince gelen dağıtım maliyeti, belediye payları, vergiler, dövizdeki hareketlilik, kaçak kullanan kişilerin borçlarının diğer abonelere eklenmesi derken elektrik fiyatları yükseliyor” dedi. Artan enerjinin sanayide ve ticarette rekabeti zorladığına dikkat çekerek bu sıkıntının yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artırılmasıyla hafifleyebileceğine işaret eden Budur şunları söyledi: 
“Yenilenebilir enerji, özellikle de güneş enerjisi konusunda bölgemiz gerek yatırım gerekse kullanımda daha fazla atılım yapmalı. 300 günün üzerinde güneşlenme gün sayısı var ve biz bu imkanı boşa harcıyoruz. Özellikle kamu kurumlarının, belediyelerin yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanması önemli. Sokak lambaları olsun trafik lambaları olsun elektrik kullanılan her alanda güneşten faydalanması enerji verimliliğini artıracaktır. Ayrıca bölgemizde atıl durumdaki tarıma elverişli olmayan kamuya ait hazine arazileri var. Dağ taş kayalık yerler boş duracağına buralar güneş enerjisi tarlası yatırımına açılabilir. Bölge olarak bu tür imkanlardan çok az yararlanıyoruz. Oysa 15 dönümlük bir araziden yaklaşık 1 megawatt enerji elde ediliyor. Orman dışı yerler kontrollü şekilde yenilenebilir enerjiye açılırsa bölgenin ihtiyacının bir bölümü karşılanacak, bu alanda yurtdışına bağımlılık azalacaktır. Üretimde, sanayide rekabet imkanımız da artacaktır. Büyük bir şansımız var ama kullanamıyoruz.”

Doğan: “Alım garantisi küçük yatırımcının yolunu açar”
37 No’lu Meclis Üyesi ve Aldo Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Veli Doğan da yenilenebilir enerji yatırım ve kullanımının özendirilmesinin önemine dikkat çekti. “Bir taraftan yenilenebilir enerji için ihaleye çıkılıyor diğer taraftan ihale şartı olarak yerli hücre kullanımı zorunlu tutulup tek bir firmaya bağımlı olmamız sağlanarak yatırım maliyetlerimiz artırılıyor. Bu alanlarda bir takım düzenlemelere gidilmeli” diyen Doğan, ardından sektöre ilişkin değerlendirmeler yaptı. Elektrik faturası ödeneceğine doğal bir kaynak olan güneşin bulunduğu Mersin gibi bölgelerde çatıya kurulacak güneş enerji santrallerinin taksitinin ödenebileceğini, böylece sonsuz bir enerji imkanına kavuşulabileceğini vurgulayan Doğan, şöyle konuştu: 
“Bir takım yasal düzenlemeler yapılmasına rağmen yeterli değil. Bürokratik işlemlerin halen çok fazla olması nedeniyle yeterince enerji yatırımı yok. Şu anda talep var, kurulum maliyetleri de oldukça düştü, yatırım maliyetleri kendisini 5 yılda amorti edebiliyor. 2017’den bu yana megawatt maliyeti yüzde 50 azalarak 500 bin dolara kadar geriledi. Ama prosedürler çok uzun. Çatısına güneş santrali yapacak bir kişi varsa projesini hazırlayıp teslim ettiğinde hemen uygulamaya geçirebileceği bir yasal zemin hazırlanırsa sadece yatırımcı değil ülke kazanır.”
Geçmişte lisanssız güneş enerjisi sistemleri bulunduğunu, 13,3 dolar/cent alım garantisi verildiğini hatırlatan Doğan, bugün ise yeni lisans verilmediğini, 13,3 dolar/cent olmasa da en azından 10 dolar/cent alım garantisi verilmesi halinde Türkiye’nin yenilenebilir enerjide öne çıkacağını söyleyerek yeni alım garantisinin küçük yatırımcıların da önünü açacağını belirtti.
Bu alanda ihracatın başladığına da değinen Doğan, Türkiye’de güneş enerjisinde tecrübe sahibi olan firmaların yurtdışına açılmaya başladığını, özellikle İspanya, Yunanistan, İtalya’da görüşmeler yapıldığını bildirdi. Oralarda hem yatırımcı hem de müteahhit olarak iş yapıldığını bildiren Doğan, Ukrayna’da da bu alanda açık bir pazar bulunduğunu ifade etti. Yurtdışında rekabetçi fiyatlar sunulabildiğini ancak vize sorunu yaşandığını kaydeden Doğan, “Vize sorunu nedeniyle Türk işçi çalıştıramıyoruz. Bulgar ve Romen işçi çalıştırmak durumunda kalıyoruz ki bu da maliyetleri artırıyor. Vize sorunu çözülürse rekabet gücümüz de artar” dedi.